Cách tính pH – Chi tiết và chính xác nhất 

Cách tính pH như thế nào? Độ pH là gì? Cách tính độ pH thật sự cần thiết vì nồng độ pH là một yếu tố rất quan trọng xác định tính chất của nước. Có bao giờ bạn đã nghe quảng cáo “độ pH vừa phải an toàn cho da”. Hãy cùng Tafuma Việt Nam tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Độ pH là gì?

pH được hiểu là số đo hoạt động của các ion  H₃O⁺ (H+) trong dung dịch để biểu hiện đó là độ axit hay bazo của nó.

Dựa vào thang đo, nếu kết quả hiển thị là pH>7 là dung dịch đó có tính kiềm, nếu dung dịch đó có pH <7 thì nó có tính axit. Vậy nên nếu dung dịch có độ pH càng nhỏ thì nó sẽ mang tính axit. Và ngược lại nếu dung dịch có độ pH càng lớn thì chắc chắn nó sẽ có tính kiềm lớn.

Tên gọi pH bắt nguồn từ tiếng Pháp “pondus hydrogenii”. Có nghĩa là “độ hoạt động của hydro” trong tiếng Latinh, và trong tiếng anh, pH là kí hiệu viết tắt của từ “hydrogen power” hoặc “potential of hydrogen.  Về mặt kĩ thuật thì gọi pH bằng tên gọi gì trong những cụm từ trên đều đúng.

Cách tính pH bằng công thức

Để tính độ pH có trong dung dịch ta sử dụng công thức

pH = -log[H+]

Giải thích ý nghĩa các thành phần trong công thức

• [H+] biểu thị độ hoạt động của các ion H+ (hay còn gọi là ion hironium) đo theo đơn vị là mol/lít, với các dung dịch pha loãng như nước sông, hồ, nước máy thì chỉ số có giá trị xấp xỉ bằng nồng độ ion H+
• Log viết tắt của từ logarit cơ số 10
• pH là thang đo chỉ số axit
• [H+][OH-]= 10-14

Cách tính nồng độ trong trường hợp cụ thể

Với từng dung dịch, từng chất khác nhau thì cách tính pH có sự khác nhau. Cùng tìm hiểu ngay nào:

1. Đối với axit

• Đối với dung dịch axit mạnh: pH = -log(Ca) trong đó Ca là nồng độ của axit
• Đối với axit yếu: pH = -½.logKa – ½.logCa với ka là hằng số điện ly của axit ( axit yếu chỉ bị điện ly 1 phần )

2. Đối với bazo

• Đối với bazo mạnh: pH = 14 + log(Cb) ; Cb là nồng độ bazo
• Bazo yếu: pH = 14 + ½ logKb + ½.log(Cb) ; Kb là hằng số điện ly bazo

3. Đối với dung dịch muối

• Đối với dung dịch muối ta có công thức: pH = -½.log(Cm)
• Đặc biệt, dung dịch muối tạo ra từ bazo mạnh hoặc axit yếu thì được tính theo công thức: pH = 14 + ½.logKb + ½. log( Cm)

Cách đo nồng độ pH bằng các công cụ

Hiện nay công nghệ phát triển cho ra đời những công cụ để đo nồng độ pH rất dễ dàng và tiện lợi. Để tiết kiệm thời gian, công sức, và để cho ra những kết quả chính xác nhất người sử dụng các dụng cụ:

1. Chất chỉ thị màu

Phương pháp này rất đơn giản, chúng ta chỉ cần chuẩn bị:

• Một tờ giấy chỉ thị màu, màu sắc trên giấy sẽ được chia thành 14 thang bậc.
• Và việc của chúng ta là ngâm giấy trong dung dịch cần đo và đợi kết quả hiển thị trên thang đo.
• Màu của chất chỉ thị sẽ biểu hiện cho độ pH của dung dịch.

2. Sử dụng quỳ tím

Đây là cách tính pH có cách làm gần giống với phương pháp thử bằng chất chỉ thị.

• Quỳ tím sẽ cho ta kết quả nhanh chóng mà rất dễ dàng. Bạn chỉ cần nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch cần đo.
• Nếu dung dịch có tính axit mạnh sẽ đổi màu quỳ tím sang màu đỏ. Ngược lại nếu quỳ tím chuyển sang màu xanh thì dung dịch có tính bazo.
• Ngoài ra để xác định được chỉ số pH cụ thể, ta so sánh màu của quỳ tím với thang đo tiêu chuẩn.

3. Sử dụng máy đo chuyên nghiệp

Dưới sự tác động của máy móc sẽ cho ta kết quả chính xác nhất.

Máy được thiết kế với que thử bằng kim loại giúp giữ nguyên các thành phần và đem lại kết quả chính xác. Bạn chỉ cần cho đầu kim loại chạm vào dung dịch và kết quả sẽ được hiển thị trên bảng điện tử.

Rất dễ dàng và tiện dụng, phương pháp này đang được các chủ bể bơi sử dụng rất phổ biến

4. Bộ test thử nước

Ngoài tính năng cho bạn biết được độ pH, sản phẩm này còn giúp chúng ta tính  toán lượng hóa chất cần dùng cho bể bơi từ đó giúp bạn có được kết quả như ý mà tiết kiệm thời gian, chi phí.

Khi đo nồng độ pH bằng phương pháp này bạn cần lấy mẫu nước cho vào 2 ống nghiệm. Và nhỏ vào đó ít dung dịch phenol và oto đậy nắp và lắc đều. Màu sắc trong ống nghiệm sẽ cho ta nồng độ pH là bao nhiêu.

Qua bài viết trên, Tafuma Việt Nam chúng tôi đã cung cấp đến bạn kiến thức về “Cách tính pH” và những thông tin xoay quanh độ pH. Hy vọng chúng sẽ giúp ích cho bạn trong các khâu xử lý nước. Chúc các bạn thành công!